โรคต่อมไทรอยด์เป็นพิษ
โรคต่อมไทรอยด์เป็นพิษ (hyperthyroid) หรือ โรคไฮเปอร์ไทรอยด์ เกิดจากต่อมไทรอยด์มีการผลิตฮอร์โมนไทรอยด์มากเกินไป ทำให้อวัยวะต่างๆ ทำงานผิดปกติ เกิดการเผาผลาญมากผิดปกติ ส่งผลให้ร่างกายซูบผอมทั้งๆ ที่กินเก่งขึ้น
โรคต่อมไทรอยด์เป็นพิษเป็นการเสียสมดุลของฮอร์โมนไทรอยด์โดยไม่ทราบสาเหตุ และไม่เกี่ยวข้องกับอาหารทะเล แต่มีปัจจัยบางอย่าง ที่เกี่ยวข้องดังนี้
- เพศหญิง โรคนี้เกิดในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย 5-10 เท่า
- กรรมพันธุ์
- ความเครียดทางจิตใจ พบว่าทำให้เกิดอาการคอพอกเป็นพิษได้ ต่อมจะมีขนาดโตขึ้นจนมองเห็นได้ชัดเจน ถ้าคลำดูจะมีลักษณะหยุ่นไม่แข็ง อาจฟังได้ยินเสียงฟู่ๆ เนื่องจากมีเลือดไปเลี้ยงต่ำมากกว่าปกติ
อาการ
- เหนื่อยง่าย ใจสั่น มือสั่น หงุดหงิดง่าย นอนไม่หลับ เพราะร่างการตื่นตัวตลอดเวลา
- ขี้ร้อน และเหงื่อออกง่าย
- น้ำหนักลด กินเท่าไหร่ก็ไม่อ้วน ถ่ายบ่อย
- ตาโปนผิดปกติเหมือนกำลังจ้องอยู่ ลำคออาจพอกโต เล็บอาจงอนหรือเล็บเปราะแยก
- ในผู้หญิงอาจมีประจำเดือนมาผิดปกติ
การรักษา
- กินยา เพื่อต้านไทรอยด์ฮอร์โมนให้ทำงานน้อยลง ใช้เวลาในการรักษาประมาณ 2 ปี ไทรอยด์ก็จะเริ่มสงบลง แต่วิธีการกินยานี้บางครั้งอาจกำเริบเกิดขึ้นอีกถึง 40 เปอร์เซ็นต์ ทำให้จะต้องมีการกินยาและติดตามตรวจฮอร์โมนเป็นระยะ
- การกลืนน้ำแร่รังสีไอโอดีน น้ำแร่นี้จะไปจับที่ต่อมไทยรอยด์และทำลายต่อมไทรอยด์ทิ้ง เปรียบเสมือนกับการผ่าตัด แต่ข้อดีคือ เราไม่ได้ผ่าตัดต่อมไทรอยด์ออกไปจริงๆ ซึ่งจะทำให้ฮอร์โมนค่อยๆ ลดลงมา
- ผ่าตัด จะใช้ในกรณีที่มีอาการแพ้ยา ไม่สามารถให้การรักษาโดยการกินน้ำแร่ได้ เช่น ในหญิงตั้งครรภ์ แต่ปกติจะไม่ตัดต่อมไทรอยด์ออกไปทั้งหมดจะเก็บไว้เป็นบางส่วน ซึ่งทำให้มีโอกาสกลับมาเป็นซ้ำได้
ผลข้างเคียงของการรักษา
- การกินยามีความเสี่ยงที่คนไข้จะแพ้ยา ทำให้เม็ดเลือดขาวทำงานน้อยกว่าปกติ ถ้าเกิดการอักเสบติดเชื้อ ร่างกายจะไม่มีตัวเม็ดเลือดขาวไปต้านเชื้อโรค อาจมีการอักเสบติดเชื้อรุนแรงจนกระทั้งเสียชีวิตได้
- การกินน้ำแร่รังสีรักษา อาจมีภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยกว่าปกติ ต้องกินยารักษาต่อเนื่องตลอดชีวิต
- การผ่าตัด มีความเสียงที่จะเกิดอาการเสียงแหบ และภาวะขาดแคลเซียมได้
วิธีป้องกัน
โรคนี้ยังไม่มีวิธีป้องกันที่ได้ผลชัดเจน ถ้ามีอาการผิดปกติหรือสงสัยว่ามีภาวะต่อมไทรอยด์เป็นพิษ ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรักษาตั้งแต่แรกเริ่ม
การตรวจสุขภาพทั่วไปจะไม่รวมการตรวจฮอร์โมนไทรอยด์ เพราะเป็นการตรวจเฉพาะทางและมีค่าใช้จ่ายสูง สำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงควรเจาะจงว่าต้องการตรวจฮอร์โมนไทรอยด์ด้วย
วิธีตรวจต่อมไทรอยด์ด้วยตัวเองในขั้นต้น
ดูจากการกลอกตา โดยให้เพื่อนถือสิ่งของไดก็ได้เลื่อนขึ้นลงไปมา แล้วให้คนที่ถูกตรวจมองสิ่งของนั้นไว้ตลอดเวลา ถ้าในคนปกติเมื่อกลอกตามองต่ำ เปลือกตาบนจะต้องปิดตาดำเสมอ แต่คนที่ต่อมไทรอยด์เป็นพิษนั้นเปลือกตาบนจะไม่ปิดตาดำ ซึ่งจะทำให้มองเห็นตาขาวได้
รู้หรือไม่?
- ต่อมไทรอยด์เป็นพิษขณะตั้งครรภ์ เป็นภาวะที่จะต้องเฝ้าติดตามอย่างใกล้ชิด ถ้ารักษาไม่ดีปล่อยให้ไทรอยด์เป็นพิษในระหว่างการตั้งครรภ์ จะมีผลกระทบกับแม่และลูกหลายอย่าง
- โรคต่อมไทรอยด์สามารถพบได้ในทุกเพศทุกวัย แต่จะพบบ่อยที่สุดในผู้หญิง
- ต่อมไทรอยด์เป็นพิษ ถ้าไม่รักษาอาจเสียชีวิตได้ถึง 80 เปอร์เซ็นต์
