โรคคอพอก
โรคคอพอก (Goiter) เกิดจากต่อมไทรอยด์ตรงบริเวณคอหอยมีขนาดใหญ่ขึ้นผิดปกติอย่างชัดเจน สามารถคลำได้เป็นก้อน ถ้าผู้ป่วยกลืนน้ำลาย ก้อนนี้จะขยับขึ้นลงตามจังหวะการกลืน
อาการคอพอกโดยทั่วไป
จะมีอาการคอโตกว่าปกติ โดยไม่มีความผิดปกติอื่นๆ แต่ถ้าก้อนคอพอกโตมากๆ อาจทำให้หายใจลำบาก หรือกลืนลำบาก
สาเหตุที่ทำให้เกิดโรคคอพอก
- ร่างกายขาดธาตุไอโอดีน หรือรับประทานอาหารที่มีไอโอดีนต่ำกว่าความต้องการของร่างกาย
- การเปลี่ยนแปลงของร่างกาย มักพบในผู้หญิงที่เริ่มเข้าสู่วัยรุ่น หรือ ผู้หญิงที่กำลังตั้งครรภ์ เนื่องจากร่างกายต้องการฮอร์โมนไทรอยด์มากขึ้น ต่อมไทรอยด์จึงทำงานมากกว่าปกติ ทำให้เกิดคอพอกขึ้น
- ความผิดปกติของเอนไซม์ ในการสร้างไทรอยด์ฮอร์โมน ซึ่งเป็นตั้งแต่กำเนิด
- โรคไทรอยด์อื่นๆ เช่น ไทรอยด์เป็นพิษ ภาวะฮอร์โมนไทรอยด์ต่ำ โทรอยด์อักเสบ เนื้องอกของต่อมไทรอยด์
- เกิดจากผลของยาที่ใช้รักษาวัณโรค
การรักษา
- ให้สารไอโอดีนเสริมในอาหารและน้ำดื่ม โดยให้สารไอโอดีนทีละน้อย อย่างสม่ำเสมอเป็นประจำทุกวัน ในรูปของเกลือปรุงอาหารและเครื่องดื่มต่างๆ
- ให้ไอโอดีนเสริมในวิตามินรวม โดยเฉพาะในหญิงตั้งครรภ์ที่มีความต้องการไอโอดีนมากขึ้น
- รับประทานอาหารที่มีไอโอดีน เช่น อาหารทะเล สาหร่ายทะเล
- ส่วนคอพอกที่เกิดจากสาเหตุอื่น ควรปรึกษาแพทย์
วิธีป้องกันโรคคอพอก
ถ้าไม่อยากเป็นโรคคอพอกต้องรับประทานอาหารทะเล หรือกินเกลือที่ผสมธาตุไอโอดีน โดยเฉพาะผู้หญิงที่ตั้งครรภ์ คุณแม่ที่อยู่ในช่วงให้นมลูก ต้องดูแลตัวเองให้มากๆ อย่าให้เป็นโรคคอพอกเด็ดขาด ไม่อย่างนั้น ลูกในครรภ์อาจเสี่ยงเป็นเด็กเตี้ย แคระแกร็น และปัญญาอ่อนได้
รู้หรือไม่?
- ร่างกายต้องการสารไอโอดีนเพียง 150 ไมโครกรัมต่อวัน แต่ต้องทานสม่ำเสมอทุกวัน เพราะร่างกายต้องการเอาสารไอโอดีนไปใช้ในการสร้างฮอร์โมนไทนรอยด์ตลอดเวลา เพื่อให้ร่างกายเจริญเติบโต และบำรุงประสาทสมองด้วย
- ส่วนใหญ่พบผู้ป่วยคอพอกในคนภาคเหนือ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สาเหตุเพราะขาดสารไอโอดีนกว่า 70 เปอร์เซ็นต์
