เส้นเลือดขอด (Varicose Vein)
เส้นเลือดขอด คือความผิดปกติของกลุ่มเส้นเลือดดำ มีลักษณะคดเคี้ยว ปูดนูน บวม และทำให้เกิดอาการปวดได้ ส่วนใหญ่จะพบที่บริเวณขา
หลอดเลือดของคนเรานนั้น จะมีทั้งหลอดเลือดแดงและหลอดเลือดดำ โดยหลอดเลือดแดงจะมีหน้าที่นำเลือดที่ถูกปั้มจากหัวใจ ไปเลี้ยงตามอวัยวะต่างๆ แล้วจะถูกส่งกลับไปฟอกใหม่ทางหลอดเลือดดำ ซึ่งการไหลกลับนั้น เลือดจะไหลด้วยแรงดันที่ต่ำกว่ามาก
เพราะฉะนั้น ในหลอดเลือดดำจึงมีลิ้นเป็นกลไกป้องกันไม่ให้เลือดที่กำลังไหลไปที่หัวใจ เกิดการไหลย้อนกลับได้ ซึ่งลิ้นนี้จะมีอยู่ในทุกระดับของหลอดเลือดดำ
แต่ถ้าลิ้นตัวนี้เกิดเสียขึ้นมา เลือดที่ควรจะไหลไปที่หัวใจ ก็จะเกิดการไหลย้อนกลับ ทำให้ไปอัดแน่นรวมกันจนเส้นเลือดโป่งพอง และกลายเป็นโรคหลอดเลือดขอดได้
ปัจจัยเสี่ยงโรคหลอดเลือดขอด
- เพศหญิง ผู้หญิงเป็นโรคนี้มากกว่าผู้ชาย 2-3 เท่า โดยเฉพาะในช่วงของอายุการตั้งครรภ์ที่มีฮอร์โมนผิดปกติ ทำให้หลอดเลือดโป่งพองง่าย
- คนอ้วน
- กรรมพันธุ์ มีโอกาสเป็นโรคนี้ถึง 50 เปอร์เซ็นต์
- อาชีพที่ต้องนั่งหรือยื่นอยู่นิ่งๆ นานๆ
อาการเส้นเลือดขอด
- มีอาการปวด ตึงน่อง และหนักที่ขา และอาจมีตะคริวร่วมด้วย
- เห็นเป็นเส้นเลือดฝอย และจะกลายเป็นเส้นเลือดขอดขนาดใหญ่ในที่สุด
- ผิวหนังดำขึ้น บวมขึ้น เป็นแผลแล้วหายยาก ถือว่าเป็นอาการขั้นรุนแรงที่สุด
การรักษาเส้นเลือดขอด
- ถ้ามีอาการปวดเมื่อยให้ยกขาสูง เช่น เวลานอนใช้หมอนรองขา 1 ใบ หรือใช้ยาลดอาการปวดเมื่อยของเส้นเลือดขอด
- ใส่ถุงน่องที่ใช้ในการรักษาเส้นเลือด ในอาชีพที่ต้องนั่งหรือยืนนานๆ จะช่วยให้อาการดีขึ้นแต่ไม่ใช่การรักษาที่ต้นเหตุ
- หลอดเลือดขอดเล็กรักษาโดยวิธีการฉีดยา หรือยิงเลเซอร์ที่ผิวหนัง
- ถ้ามีอาการอักเสบรุนแรงหรือมีเส้นเลือดรั่ว ต้องผ่าตัดเอาเส้นเลือดที่มีปัญหาออก หรือใช้เลเซอร์เข้าไปทำให้หลอดเลือดตีบ ซึ่งเป็นการผ่าตัดที่เล็กมาก ไม่เจ็บ แผลเล็ก ไม่ต้องนอนพักฟื้นที่โรงพยาบาล หลังการผ่าตัดสามารถยืนและเดินได้เลยโดยไม่มีการปวด ซึ่งหลังการผ่าตัด 6 เดือน เส้นเลือดขอดจะหายไปเอง
วิธีผ่าตัดเป็นวิธีที่ดีที่สุด เพราะเป็นการรักษาที่ต้นเหตุ ส่วนใหญ่หลังการรักษาจะไม่กลับมาเป็นโรคนี้อีก แต่มีประมาณ 5 เปอร์เซ็นต์ หลังการผ่าตัดไปแล้วประมาณ 30 ปี สามารถกลับมาเป็นอีกได้ ส่วนค่ารักษาในการผ่าตัดเส้นเลือดขอดอยู่ที่ประมาณ 20,000-30,000 บาท
วิธีป้องกัน
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และควบคุมน้ำหนัก
- ใส่ถุงน่องพิเศษสำหรับป้องกันเส้นเลือดขอด
- สำหรับอาชีพที่ต้องนั่งหรือยืนนานๆ ควรหาเวลาเดินขยับขาบ้างในระหว่างทำงาน
รู้หรือไม่?
- การเดินมากๆ เป็นผลดีถ้าเส้นเลือดไม่รั่ว เพราะจะทำให้เลือดกลับสู่หัวใจได้ง่ายขึ้น แต่ถ้าเส้นเลือดรั่วแล้วเดินมากๆ โอกาสที่เลือดจะย้อนกลับลงเท้ามีสูงทำให้เกิดเส้นเลือดขอดมากขึ้น
- เส้นเลือดขอดเป็นแล้วไม่หายเอง ต้องได้รับการรักษา
- โรคนี้มักเกิดที่ขา เพราะเลือดในหลอดเลือดดำที่ขาจะต้านแรงโน้มถ่วงมากที่สุด
- โรคนี้เป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดการอุดตันของหลอดเลือดและอาจเสียชีวิตได้
- โรคหลอดเลือดขอดเป็นได้ทุกคนไม่เกี่ยวว่าอ้วนหรือผอม
