อาหารเสริมสำหรับเด็กทารก
อาหารเสริมสำหรับเด็กทารก ถ้าลูกได้อาหารที่เหมาะสมทุกช่วงวัยจะทำให้ลูกมีรูปร่างสมส่วน แข็งแรง และมีสติปัญญาดี ร่าเริง ลูกน้อยวัยแรกเกิดถึง 1 ปี ควรได้รับอาหารเสริมตั้งแต่อายุกี่เดือน และควรเป็นอาหารประเภทใด?
อาหารเสริมทารกวัย 0-4 เดือน
ให้ลูกดื่มนมแม่เพียงอย่างเดียวให้เพียงพอในแต่ละวัน แต่ยังไม่ควรให้อาหารเสริม เพราะระบบย่อยยังทำงานได้ไม่ดี อาจทำให้มีอาการท้องอืดได้ และระบบขับถ่ายมีปัญหา
ที่สำคัญอาหารที่แม่กินมีผลต่อน้ำนมแม่ ดังนั้นคุณแม่ที่กำลังให้นมลูกควรกินอาหารให้ครบ 5 หมู่ มีปริมาณพอเหมาะ และดื่มน้ำให้เพียงพอ
อาหารเสริมทารกวัย 4-6 เดือน
ในวัยนี้ยังไม่จำเป็นต้องให้อาหารเสริม นมแม่เพียงอย่างเดียวก็เพียงพอ หรือจะเพิ่มอาหารเสริมทีละน้อย ซึ่งเด็กวัยนี้สามารกินผักได้ทุกชนิด
ข้าว มัน เผือก ธัญพืช ถั่วเมล็ดแห้งชนิดต่างๆ เม็ดพืชชนิดต่างๆ นำไปต้มใส่เกลือไอโอดีนเล็กน้อย แล้วนำไปบดหรือปั่นให้เนื้ออาหารเนียนละเอียดแบบโยเกิร์ต
โดยให้เริ่มทานผักก่อนผลไม้ประมาณ 2 สัปดาห์ ถึง 1 เดือน เพราะผลไม้มีรสหวาน เด็กบางคนถ้ารู้จักหวานก่อนอาจไม่ยอมกินจืด
1 มื้ออิ่ม ประมาณ 5-8 ช้อนโต๊ะ โดยวันแรกให้กินแค่ 1 ช้อนโต๊ะ และค่อยๆ เพิ่มไปวันละ 1 ช้อนโต๊ะ และให้ลดนมในมื้อนั้นลงตามอาหารที่เพิ่มขึ้น เช่น ถ้าทานข้าว 1 ช้อนโต๊ะ ก็ลดนมลง 1 ออนซ์ เพื่อฝึกทักษะในการกินอาหาร จนในที่สุดลูกสามารถกินอาหารแทนนมได้ 1 มื้อ เมื่ออายุ 6 เดือน
อาหารเสริมทารกวัย 7-8 เดือน
ให้อาหารบดวันละ 1 มื้อ แทนนมเมื้อนั้นไปเลยในตอนเช้าหรือตอนกลางวัน ประมาณ 5-8 ช้อนโต๊ะ ใส่เนื้อสัตว์ เช่น ตับ ไข่แดง ไก่ หมู ปลาน้ำจืด ผสมลงไปด้วย 1 ช้อนโต๊ะพูน แต่ยกเว้น ไข่ขาว อาหารทะละ ผลไม้รสเปรี้ยว ให้เริ่มหลัง 1 ปี เพราะเป็นอาหารแพ้ง่าย
วัยนี้จะมีผลไม้เป็นอาหารว่างเพิ่มเข้ามา 1 มื้อ เช่น กล้วย มะละกอ แอปเปิ้ล ชมพู่ สาลี แคนตาลูป แตงไทย แตงญี่ปุ่น ล้างแล้วปั่นให้ได้ 3 ช้อนโต๊ะ ป้อนหลังดื่มนม 1 ชั่วโมงครึ่ง หลังจากนั้นจะกินอาหารทดแทนนมได้ 2 มื้อ เมื่ออายุ 8 เดือน
อาหารเสริมทารกวัย 9-12 เดือน
วัยนนี้ให้ลูกเริ่มหัดทานเองได้แล้ว โดยไม่ต้องกลัวเลอะ การให้เนื้ออาหารจะหยาบขึ้นเป็นข้าวต้มเม็ดๆ เริ่มฝึกให้ลูกเคี้ยวเอง ถ้าป้อนแล้วลูกไม่คายออกมา และไม่ไอแค็กติดคอ แสดงว่าลูกสามารถทานได้ และให้ลูกทานอาหาร 3 มื้อ เมื่ออายุ 10 เดือน
อาหารเสริมสำหรับเด็กทารก วัย 1 ปีขึ้นไป
ควรได้รับสารอาหารครบ 5 หมู่ เป็นอาหารมื้อหลัก 3 มื้อ และอาหารว่าง 2 มื้อ ไข่ขาว อาหารทะเล ผลไม้รสเปรี้ยวสามารถทานได้ โดยส่วนใหญ่แล้วหลังอายุ 1 ปี ลูกสามารถกินข้าวสวยได้
อาหารประเภทข้าวตุ๋นกับเนื้อสัตว์ชิ้นเล็กๆ เปื่อยๆ ได้ แต่ต้องดูด้วยว่าลูกทานได้ใหม ถ้าป้อนแล้วเขาคายออกมา หรือว่ากลืนแล้วแล้วไอแค็กติดคอ แสดงว่ากินต่อไม่ได้ ให้กลับไปกินอาหารที่นิ่มกว่าเดิม แล้วเดือนหน้าค่อยลองใหม่
ข้อแนะนำ
- หากเกิดความผิดปกติ เช่น ท้องเดิน ปากบวม หรือมีผื่น หลังการกินอาหารชนิดใหม่ ต้องหยุดและปรึกษาแพทย์
- อาหารว่าง คือ อาหารที่ให้เสริมเพิ่มเติมจากอาหารมื้อหลัก และควรเป็นอาหารที่มีประโยชน์ เช่น นมและผลไม้ หรือขนมที่มีคุณค่าทางโภชนาการ และต้องไม่เน้นรสหวาน มัน และไม่เค็มจนเกินไป
- อาหารเสริมใน 1 ปีแรกห้ามปรุงรส เพื่อให้ลูกคุ้นเคยกับอาหารรสธรรมชาติ ไม่ติดรสเค็ม หวาน แต่สามารถใส่เกลือไอโอดีนได้นิดหน่อย
- ในแต่ละวัย อาหารหลัก คือ มื้ออาหารที่มีครบทั้ง 5 หมู่ โดยจะต้องให้มีความหลากหลายในอาหารแต่ละมื้อ