โรคกรดไหลย้อน
โรคกรดไหลย้อน (GERD) คือภาวะที่มีกรด หรือน้ำย่อยในกระเพาะอาหาร ไหลย้อนขึ้นมาบริเวณหลอดอาหาร ทำให้เกิดการอักเสบของหลอดอาหาร
โดยปกติหลอดอาหารจะมีการบีบตัวไล่อาหารลงด้านล่าง และหูรูดจะทำหน้าที่ป้องกันการไหลย้อนของน้ำย่อย กรด และอาหาร ไม่ให้ไหลย้อนขึ้นมาบริเวณหลอดอาหาร
โรคนี้สามารถพบได้ในคนทั่วไป ทุกเพศ ทุกวัย แต่จะพบมากในคนอ้วน หรือคนที่สูบบุหรี่ บางคนเข้าใจว่าเป็นโรคกระเพาะ
ซึ่งในเด็ก อาจจะเกิดจากการที่กล้ามเนื้อหูรูดนั้นยังเจริญไม่เต็มที่ ส่วนในวัยสูงอายุ กล้ามเนื้อหูรูดอาจเสื่อมสภาพลง
กรดไหลย้อน และ กระเพาะอักเสบ ต่างกันอย่างไร?
กรดไหลย้อน กับ กระเพาะอักเสบ เป็นเป็นโรคที่เกิดจากกรดเหมือนกัน โรคกระเพาะ คือการเกิดแผลในเยื่อบุ ทำให้มีอาการปวดท้องเป็นหลัก แต่ไม่มีอาการขย้อน จะปวดบริเวณลิ้นปี่
ส่วนโรคกรดไหลย้อน เกิดจากการมีของเหลวซึ่งอาจจะเป็นกรด ด่าง หรือน้ำย่อย ที่ไหลย้อนขึ้นมาจากกระเพาะ ขึ้นไปที่หลอดอาหาร ทำให้เกิดอาการต่างๆได้
สาเหตุการเกิดกรดไหลย้อน
- เกิดขึ้นจากกล้ามเนื้อหูรูดส่วนล่างของหลอดอาหารส่วนล่างคลายตัว ทำให้กรดไหลย้อนขึ้นไปในหลอดอาหาร
- พฤติกรรมการกิน
- ทานยาความดันบางตัว
- ออกกำลังกานเกรงหน้าทองนานเกินไป
อาการโรคกรดไหลย้อน
- มีอาการแสบร้อนบริเวณหน้าอก โดยมีกรดรสขมและเปรี้ยวไหลย้อนขึ้นมาที่คอ
- เรอเปรี้ยว รสขม แสบหน้าอกแสบคอ
- เกิดการระคายเคืองเหนือหลอดอาหาร
- ไอเรื้อรัง เสียงแหบ
- ตื่นเช้ารู้สึกเจ็บคอ เจ็บคอเรื้อรัง หรือเหมือนมีก้อนทีคอ
การตรวจวินิจฉัย
- ชักประวัติ และตรวจร่างกายเบื้องต้น
- ถ้าสงสัยว่าจะเป็นโรคนี้ จะทำการส่องกล้องทางเดินอาหารส่วนบน เพื่อดูว่ากรดที่มันย้อนขึ้นมาในหลอดอาหารหลอดอาหารนั้น ทำให้เกิดการอักเสบหรือไม่ เริ่มกลายเป็นมะเร็งไปแล้วหรือยัง
- การวัดความเป็นกรดด่างของหูรูดอาหาร ซึ่งถ้าวัดแล้วความเป็นกรดด่างมีความเป็นกรดเยอะก็วินิจฉัยได้ว่าเป็นกรดไหลย้อน
การรักษาโรคกรดไหลย้อน
- ไม่ทานอาหารอิ่มเกินไป กินแต่พอดี บางครั้งอาจทานน้อยลง แต่ทานบ่อยขึ้น
- งดทานอาหารที่มีความเสี่ยง โดยเฉพาะไขมัน
- ทานยา ซึ่งมีหลายกลุ่ม แต่หลักๆ จะเป็นยาลดกรด ยากระชับหูรูดสำหรับคนที่ไม่เป็นมาก แต่ถ้ารักษาด้วยการทานยาแล้วไม่หาย จำเป็นต้องไปตรวจด้วยเครื่องตรวจกรดไหลย้อน
- รักษาด้วยการส่องกล้อง เพื่อแก้ที่สาเหตุหลัก เป็นวิธีที่ดีที่สุด
- การผ่าตัด
ข้อควรระวัง
- อาหารบางประเภท ก็ทำให้กล้ามเนื้อหูรูดของหลอดอาหารส่วนล่างนั้นคลายตัว เช่น เป็บเปอร์มินท์ ชา ลูกอม หมากฝรั่ง อาหารพวกนี้ควรหลีกเลี่ยง
- หลีกเลี่ยง ชา กาแฟ แอลกอฮอล์ น้ำอัดลม อาหารทอด อาหารมัน ช็อคโกแลต อาหารเหล่านี้จะทำให้กระเพาะอาหารบีบตัวน้อยลง เป็นสาเหตุให้อาหารค้างอยู่ในกระเพาะนาน ทำให้มีโอกาสเกิดโรคไหลย้อนได้
- ไม่ใส่เสื้อผ้าที่คับแน่นเกิน พยายามใส่เสื้อผ้าที่หลวมสบาย
- หลังรับประทานอาหารแล้ว ควรอยู่ในอริยาบทที่สบาย หลีกเลี่ยงการก้มเงย เพราะจะเพิ่มแรงดันในช่องท้อง
- อย่านอนหรือการก้มทั้นทีหลังทานอาหารเสร็จใหม่ๆ ควรทำหลังจากที่ทานอาหารอย่างน้อย 3 ชั่วโมงไปแล้ว
โรคกรดไหลย้อนร้ายแรงหรือไม่?
กรดไหลย้อนเป็นโรคที่ไม่ได้ทำให้เสียชีวิต แต่ทำให้เกิดความลำคาญ ความทรมาร และคุณภาพในการใช้ชีวิตลดลงด้วย ถ้าปล่อยไว้นานๆ อาจก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนตามมา เช่น หลอดอาหารอักเสบ หลอดอาหารตีบตัน การระคายเคืองของเซลเยื่อบุหลอดอาหาร ถ้าเป็นมากขึ้นอาจจะทำให้เกิดมะเร็ง
รักษาให้หายขาดได้ใหม?
สามารถรักษาให้หายขาดได้ ถ้าเราปรับเปลี่ยนพฤติกรรม แต่ถ้าเราไม่ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เมื่อหยุดยา โรคนี้จะกลับมาเป็นอีก
ร้อนใน เป็นแผลในปาก ควรทำอย่างไร?
