อาการตกขาว

อาการตกขาว คืออาการที่เกิดจากของเหลวสีขาวใสหรือสีขาวขุ่นไหลออกมาจากทางช่องคลอด ซึ่งผู้หญิงจะมีตกขาวเป็นปกติ เพราะตกขาวเป็นของเหลวที่ถูกผลิตโดยต่อมภายในช่องคลอด

เพื่อช่วยนำเอาเซลล์ที่ตายแล้ว และแบคทีเรียที่ช่องคลอดออกมา ทำให้ช่องคลอดมีความสะอาดและป้องกันการติดเชื้อในระบบสืบพันธ์ แต่ที่สำคัญคือต้องไม่มีกลิ่น

ปริมาณของตกขาวอาจเยอะขึ้นในช่วงกลางรอบเดือนที่มีการตกไข่ หรือใกล้วันมีประจำเดือน และหลังหมดประจำเดือนในช่วงแรก หรือเมื่อมีการตื่นตัวทางเพศ และในเด็กหญิงที่กำลังเข้าวัยเจริญพันธุ์เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน

อาการตกขาวที่ผิดปกติ

1. ตกขาวที่มีกลิ่นแรง กลิ่นไม่เหมือนเดิม มีกลิ่นคาว กลิ่นเหมือนปลาเน่า
2. สีของตกขาวมีการเปลี่ยนเป็นสีเหลือง สีเขียว สีเทา มีเลือดปน
3. มีอาการอื่นร่วม เช่น อาการคัน มีไข้ ปวดท้อง ท้องผูก  แสบร้อนบริเวณช่องคลอด
4. มีปริมาณที่เยอะขึ้นจนทำให้กางเกงในเปียก

สีของตกขาวบอกอะไร?

1. สีเขียว เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียที่เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น หนองใน หรือเกิดจากพยาธิบางชนิดที่ติดต่อทางเพศสัมพันธ์
2. สีขาว ลักษณะเหมือโยเกิร์ตหรือขาวขุ่นเหมือนนมบูดเป็นเม็ดๆ มักจะเกิดจากเชื้อราซึ่งพบได้บ่อย บางคนมีอาการคันร่วมด้วยหรือแสบร้อนบริเวณช่องคลอด โดยเฉพาะเวลามีเพศสัมพันธ์ ฝายชายอาจมีอาการคันด้วย
3. สีเทา เกิดจากการติดเชื้อแทคทีเรีย ซึ่งมีอยู่หลายชนิด ถ้าเป็นเชื้อแบคทีเรียชนิดธรรมดาสามารถทานยาได้
4. สีน้ำตาลมีเลือดปน อาจเป็นเนื้องอก หรือมะเร็งปากมดลูก  ควรไปพบแพทย์เพื่อการตรวจรักษาอย่างละเอียด

สาเหตุของการเกิดตกขาวที่ผิดปกติ

1. ติดเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา เชื้อที่เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น หนองใน
2. มีเนื้องอก เป็นมะเร็ง
3. มีสิ่งแปลกปลอมในช่องคลอด
4. ความผิดปกติของฮอร์โมน
5. ร่างกายอ่อนแอ โลหิตจาง
6. เกิดการอักเสบของมดลูกหลังการคลอด  มีการเคลื่อนของมดลูก
7. ในผู้หญิงอายุน้อยอาจเกิดจากพยาธิเส้นด้าย ซึ่งเป็นผลมาจากร่างกายอ่อนแอร่วมกับการไม่รักษาความสะอาด
8. การนอนดึกจะกระตุ้นให้เป็นตกขาวมากขึ้น

การรักษา

1. แพทย์จะรักษาอาการตามเชื้อที่ได้รับ
2. ถ้าติดเชื้อแบคทีเรีย แพทย์จะให้ยาปฏิชีวนะสำหรับเชื้อแบคทีเรียชนิดนั้น และควรงดแอลกอฮอล์ระหว่างที่ทานยาปฏิชีวนะ เพราะจะทำให้เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยา
3. เชื้อแบคทีเรียบางชนิดที่ติดต่อทางเพศสันมพันธ์ จำเป็นต้องให้ยาคู่นอนด้วย
4. ถ้าเป็นเชื้อรา แพทย์จะให้ยาฆ่าเชื้อรา ซึ่งมีทั้งแบบเหน็บและแบบกิน

เมื่อมีตกขาวผิดปกติแล้วปล่อยทิ้งไว้ไม่ทำการรักษา หากติดเชื้อที่อันตรายจะทำให้มีโอกาสติดเชื้ออุ้งเชิงกราน ทำให้อุ้งเชิงกรานอักเสบ อาจลามไปที่มดลูกและรังไข่ได้

วิธีใช้ยาเหน็บ

1. ล้างมือให้สะอาด
2. แกะยางจากแผง จุ่มน้ำเล็กน้อยเพื่อให้เม็ดยาชื้น เวลาเหน็บจะได้ง่ายขึ้น
3. นอนหงายและชันเขา แยกขาออกจากกัน
4. ค่อยๆ ใส่หลอดบรรจุยาเข้าไปในช่องคลอดหรือใช้นิ้วดันยาให้เข้าไป
5. หากใช้อุปกรณ์ช่วยสอดยา ให้กดด้านหลอดบรรจุยาจนยาเหน็บเข้าไปในช่องคลอด จากนั้นนำหลอดบรรรจุยาออกมาจากช่องคลอด
6. แนะนำให้ใช้ยาก่อนนอนเพราะจะได้นอนหลับไปเลย

ยาเหน็บหรือยาสอดเข้าช่องคลอดแต่ละชนิด จะมีข้อบ่งใช้และมีส่วนประกอบที่แตกต่างกัน ก่อนใช้ยาควรศึกษาข้อมูลอย่างละเอียดก่อน บางคนอาจมีอาการแพ้ยาได้ เช่น มีผื่น หน้าบวม ปากบวม แน่นหน้าอก หายใจไม่ออก หรือเจ็บปาก เจ็บตาได้ ถ้าเกิดอาการเหล่านี้ให้รีบพบแพทย์ทันที

คำแนะนำในการใช้ยาเหน็บ

ถ้ามีอาการตกขาวผิดปกติ ก่อนไปซื้อยาหรือพบแพทย์ อย่าลืมแจ้งอาการเจ็บป่วยปัจจุบัน โรคประจำตัว และอาการแพ้ยากับคุณหมอหรือเภสัชกรทราบทุกครั้ง เพื่อป้องกันอาการข้างเคียงของการใช้ยา และเพื่อเป็นการเลือกยาที่ปลอดภัยที่สุดสำหรับคุณ

การป้องกัน

1. ทำร่างกายให้แข็งแรง ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
2. นอนพักผ่อนให้เพียงพอ
3. งดบุหรี่และแอลกอฮอลล์
4. หลีกเลี่ยงการใช้แผ่นอนามัยแบบบางทุกวัน เพราะจะทำให้เกิดการอับชื้นและเกิดการสะสมเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อราได้
5. การเช็ดทำความสะอาดช่องคลอด ให้เช็ดจากช่องคลอดไปที่ทวารหนัก เพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้อุจจาระปนเปื้อนบริเวณช่องคลอด
6. ไม่สวนล้างช่องคลอดโดยไม่จำเป็น
7. ไม่ทานยาปฏิชีวนะโดยไม่จำเป็น
8. ไม่ใส่กางเกงที่คับแน่นจนเกินไป
9. ให้ผู้ชายทำความสะอาดอวัยวะเพศก่อนมีเพศสัมพันธ์ทุกครั้ง
10. ควรหลีกเลี่ยงอาหารทอดและเผ็ด

ในช่องคลอดจะมีภาวะเป็นกรดอ่อนๆอยู่ ทำหน้าที่ป้องกันไม่ให้เชื้อราหรือเชื้อแบคทีเรียเจริญเติบโตได้ แต่ถ้าเรามีภาวะกรดลดลง เช่น ตั้งครรภ์ มีประจำเดือน กินยาฆ่าเชื้ออื่นๆ นอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ ภูมิร่างกายต่ำลง กินยากดภูมิ ก็จะทำให้เชื้อราเจริญเติบโตได้

รู้หรือไม่?

• เด็กที่เป็นตกขาว ต้องพาไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุ อาจมีอะไรแปลกปลอมอยู่ในช่องคลอด เช่น ของเล่นชิ้นเล็กๆ หรืออาจเกิดจากการถูกข่มขืน ซึ่งเด็กๆ ไม่ควรมีอาการตกขาว
• การฉีดน้ำสวนล้างช่องคลอดจะทำให้สภาพแวดล้อมในช่องคลอดเกิดการเปลี่ยนแปลง อาจทำให้เชื้อแบคทีเรียดีตายได้ เป็นการเพิ่มปัจจัยเสี่ยงการติดเชื้อมากขึ้น
• ผู้หญิงตั้งแต่อายุ 21 ปีขึ้นไป หรือผู้หญิงที่เริ่มมีเพศสัมพันธ์ แนะนำให้ไปตรวจภายในเป็นประจำทุกปี
• การทำความสะอาดมากเกินไปอาจทำให้ช่องคลอดแห้ง ผิวหนังบาง ทำให้มีโอกาสติดเชื้อได้ง่ายขึ้น
• อาการตกขาวสามารถพบได้ในเด็กทารกหลังคลอดไม่เกิน 1 สัปดาห์ เนื่องจากการได้รับฮอร์โมนเอสโตรเจนจากมารดา
• ภาวะขาดสารอาหารทำให้มีตกขาวได้

ภาวะตกขาวผิดปกติเป็นปัญหาที่ผู้หญิงทุกคนควรเอาใจใส่ หากพบการตกขาวผิดปกติควรไปพบแพทย์ เพราะเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ง่าย